Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản đề xuất Thủ tướng một số giải pháp nhằm triển khai hiệu quả Dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Bộ này cho rằng, Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có quy mô rất lớn, ảnh hưởng sâu rộng và lâu dài đến phát triển kinh tế - xã hội đất nước; có tiêu chuẩn kỹ thuật - công nghệ phức tạp, nguồn lực đầu tư đặc biệt lớn. Đây là dự án chưa có tiền lệ, lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam nên cần có sự chỉ đạo tập trung từ cấp cao nhất, có quyết tâm chính trị mạnh mẽ.
Bộ GTVT đề xuất lập Tổ công tác của Chính phủ xây dựng báo cáo tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Ảnh minh họa: Đường sắt cao tốc Tây Ban Nha).
Do vậy, dự án trên cần được nghiên cứu thận trọng, kỹ lưỡng để lựa chọn phương thức và nguồn vốn đầu tư, yếu tố kỹ thuật (công nghệ, tốc độ khai thác, đối tượng phục vụ...); mô hình khai thác hợp lý phù hợp với xu thế trên thế giới, điều kiện của Việt Nam, bảo đảm tầm nhìn chiến lược, dài hạn.
Hiện Bộ GTVT đang chỉ đạo các đơn vị liên quan tiếp thu ý kiến của Hội đồng thẩm định Nhà nước để hoàn thiện Dự thảo báo cáo tiền khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Đồng thời, Bộ GTVT cũng tổ chức đoàn công tác đi học hỏi kinh nghiệm tại một số quốc gia có hệ thống đường sắt tốc độ cao phát triển như châu Âu, Trung Quốc... để cập nhật, bổ sung, hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.
Để có đầy đủ cơ sở khoa học và khách quan, Bộ GTVT sẽ huy động tư vấn quốc tế có kinh nghiệm nghiên cứu, hoàn thiện làm cơ sở trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định chủ trương đầu tư trong năm 2025.
Để thực hiện thành công dự án trên, Bộ GTVT cho rằng, cần phải thực hiện đồng bộ bằng nhiều giải pháp, nguồn lực huy động rất lớn. Do đó, cần sự vào cuộc, phối hợp của các bộ ngành, địa phương nên cần thiết thành lập Tổ công tác giúp Thủ tướng để nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách, giải pháp lớn mang tính tổng thể, liên ngành và chỉ đạo, điều hòa, phối hợp giữa các đơn vị trong quá trình xây dựng Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Tổ công tác do Thủ tướng làm tổ trưởng, tổ phó thường trực là Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, hai tổ phó là bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, bộ trưởng Bộ GTVT; các thành viên tổ công tác là lãnh đạo các bộ ngành có liên quan và 20 tỉnh thành có dự án đi qua.
Tổ công tác trên có nhiệm vụ nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách, giải pháp lớn mang tính tổng thể, liên ngành; chỉ đạo xây dựng Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, trình Chính phủ, Quốc hội, Bộ Chính trị quyết định.
Hiện, Bộ GTVT đang hoàn thiện Báo cáo tiền khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với 2 kịch bản khác nhau. Cụ thể, phương án 1 là đầu tư đường sắt mới, chỉ chạy tàu khách; phương án 2 là đầu tư đường sắt mới nhưng khai thác kết hợp giữa tàu khách và hàng.