Loạt yếu tố kìm hãm xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam

Theo báo cáo mới công bố từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), ngành cá ngừ Việt Nam khép lại năm 2023 với sự tăng trưởng nhẹ trong tháng cuối năm; tăng 7% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 73 triệu USD. Như vậy, cả năm 2023 ngành cá ngừ Việt Nam thu về 845 triệu USD, giảm 17% so với năm 2022.

Nhận định về năm 2024, các chuyên gia VASEP chia sẻ, đây là năm có nhiều khó khăn, nhất là việc Ủy ban châu Âu (EC) duy trì giữ cảnh báo thẻ vàng đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam. Ngoài ra, giá cá ngừ nguyên liệu trên thị trường thế giới đã giảm nhiệt, tuy nhiên căng thẳng tại Biển Đỏ đã khiến giá cước vận tải tăng cao sẽ khiến cho giá cá ngừ thành phẩm vẫn sẽ cao. 

Trong khi đó, lạm phát ở các nước lớn đã được kiềm chế, kinh tế thế giới đã thoát đáy nhưng phục hồi chậm nên nhu cầu nhập khẩu cá ngừ tại nhiều nước chưa có dấu hiệu hồi phục; cạnh tranh tại các thị trường ngày càng gay gắt và lượng tồn kho của các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cao. Tất cả các yếu tố này sẽ kìm hãm sự phục hồi xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam.

VASEP thông tin, tháng 12/2023, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang nhiều thị trường tăng so với cùng kỳ như EU, Nga, Chile hay Philippines…. Trong khi xuất khẩu sang Mỹ, Canada, Nhật Bản hay Israel… giảm, tuy nhiên mức giảm không cao.

Tại Mỹ, thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn nhất của Việt Nam, sau khi tăng trưởng liên tục trong tháng 10 và 11 đã giảm nhẹ trong tháng 12. Xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này đạt 25 triệu USD trong tháng này, giảm 1%. Tính cả năm 2023, xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ đạt 326 triệu USD, giảm 33%.

Cùng với Mỹ, thị trường nhập khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 2 của Việt Nam là Israel cũng đang giảm nhập khẩu 6% trong tháng 12. Tuy nhiên do sự tăng trưởng tốt trong nhiều tháng trước đó, nên xuất khẩu sang thị trường này cả năm 2023 tăng 37%, đạt hơn 50 triệu USD.

Còn lại, xuất khẩu cá ngừ Việt Nam sang Canada và Nhật Bản cũng đang sụt giảm trong tháng 12, với mức giảm lần lượt là 12% và 8%.

Các chuyên gia VASEP cho biết, trái với xu hướng xuất khẩu sang các thị trường kể trên, xuất khẩu sang EU tiếp tục tăng trưởng tốt, tăng 25% trong tháng 12. Tuy nhiên tính cả năm 2023, xuất khẩu sang khối thị trường này chỉ tăng nhẹ 6% so với năm 2022. Tại khối thị trường này, Italy vẫn là thị trường điểm sáng với tốc độ tăng trưởng “phi mã”, tăng 361% so với năm 2022.

Ngoài ra, xuất khẩu cá ngừ sang Nga thì sau một thời gian bất ổn, đã tăng liên tục trở lại trong những tháng cuối năm 2023. Tính riêng tháng 12, xuất khẩu cá ngừ sang Nga tăng 96% so với cùng kỳ. Tính cả năm 2023, xuất khẩu sang thị trường này đạt gần 29 triệu USD, tăng 18% so với năm trước đó.