Thời gian qua, nhiều ý kiến phản ánh giá vé máy bay của các hãng hàng không nội địa tăng cao, có ý kiến cho rằng một trong các nguyên nhân là do thuế, phí cao. Trước báo cáo kinh doanh Quý I của các doanh nghiệp hàng không, có thông tin cho rằng Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) "lãi đậm ngàn tỉ" do giá, phí sân bay cao.
Trước thông tin này, đại diện ACV đã cho biết về nguồn thu của ACV hiện nay, đặc biệt là các khoản thu trong cơ cấu giá vé máy bay.
ACV khẳng định trong cơ cấu giá vé máy bay chỉ có 2 mục là các hãng hàng không thu hộ ACV là Phục vụ hành khách (PSC) và Bảo đảm an ninh hành khách, hành lý (PSSC).
Cơ cấu giá vé máy bay của một hãng hàng không nội địa
Ví dụ cụ thể trong hình ảnh chụp cơ cấu giá vé máy bay của một hãng hàng không, với đường bay Hà Nội - TP HCM, phần thu của ACV là 120 ngàn đồng/khách, gồm PSC là 100 ngàn đồng; PSSC là 20 ngàn đồng.
Chặng bay TP HCM - Côn Đảo thì phần thu của ACV là 80 ngàn đồng/khách, gồm PSC là 60 ngàn đồng; PSSC là 20 ngàn đồng.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong cơ cấu giá vé, các khoản phí khác như phí dịch vụ hệ thống (áp dụng cho nội địa) 215 ngàn đồng, phí quản trị hệ thống 215 ngàn đồng đều do hãng bay thu để trang trải các hoạt động duy trì bộ máy vận hành của hãng, dịch vụ mặt đất, duy trì hệ thống đặt vé của hãng bay…
Đại diện ACV cho hay 2 khoản phí Phục vụ hành khách và Bảo đảm an ninh hành khách và hành lý là dịch vụ ACV thu của hành khách đi máy bay theo quy định tại Điều 12 và Điều 13, Thông tư 53 do Bộ Giao thông vận tải ban hành ngày 31-12-2019.
Hiện các hãng hàng không đang thu hộ 2 khoản phí này cho ACV và được hưởng hoa hồng thu hộ là 1,5% doanh thu theo quy định tại Điều 8, Thông tư 53. Tuy nhiên, trên thực tế các hãng hàng không đang chiếm dụng khoản thu này và chưa thực hiện trả đầy đủ cho ACV.
Các khoản thu với hãng hàng không
Ngoài 2 khoản thu với hành khách, ACV đang thu phí dịch vụ hàng không đối với các hãng hàng không các khoản sau: Dịch vụ hạ cất cánh, các dịch vụ cảng do Nhà nước quy định khung giá và dịch vụ kỹ thuật thương mại mặt đất.
Trong đó, dịch vụ hạ cất cánh là dịch vụ ACV đang thu hộ nhà nước và thực hiện theo dõi, hạch toán kế toán, phản ánh đầy đủ doanh thu chi phí theo quy định tại Quyết định số 2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án giao, quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không do Nhà nước đầu tư, quản lý.
Mức giá dịch vụ theo quy định đã được áp dụng hơn 7 năm từ Quyết định số 2345 của Bộ Giao thông vận tải ngày 8-8-2017.
Các dịch vụ cảng do Nhà nước quy định khung giá: Dịch vụ sân đậu máy bay, cho thuê cầu dẫn khách, thuê quầy làm thủ tục hành khách, cho thuê băng chuyền hành lý và xử lý hành lý tự động, dịch vụ phục vụ mặt đất trọn gói nhóm C đang được ACV thực hiện thu theo khung giá quy định của Nhà nước được quy định cụ thể tại Thông tư 53.
Theo tính toán của ACV, tiền thu từ các dịch vụ này đối với 1 chuyến bay của máy bay A320/321 là khoản 3 triệu đồng/chuyến bay, rất nhỏ so với cơ cấu chi phí cho 1 chuyến bay của hãng hàng không và nếu phân bổ cho hành khách đi máy bay thì chỉ khoản 15 ngàn đồng/hành khách.
Còn với dịch vụ kỹ thuật thương mại mặt đất, tại các sân bay chi nhánh (trừ 4 sân bay Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh), ACV đang thực hiện cung cấp dịch vụ phục vụ kỹ thuật thương mại mặt đất cho các hãng hàng không và thu tiền theo chuyến bay.
Đối với hãng hàng không Vietnam Airlines, Vietjet thì mức thu này được áp dụng từ khi ký Hợp đồng dịch vụ hàng không năm 2012 cho đến nay chỉ điều chỉnh tăng 1 lần vào năm 2019 và mức tăng là 5%. Với số tiền thu từ dịch vụ này chia đều cho hành khách đi máy bay trên máy bay A320/321 là khoản 30 ngàn đồng/hành khách.