Ảnh minh họa
Theo số liệu mới nhất được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm khoảng 90% giá trị giao dịch) trong phiên 30/5 đã giảm về còn 3,37%/năm, từ mức 4,03%/năm và 4,79% ghi nhận trong phiên 29/5 và 28/5. So với mức ghi nhận cuối tuần trước đó, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã giảm 1,69 điểm % và là mức thấp nhất trong 7 tuần trở lại đây.
Cùng với kỳ hạn qua đêm, lãi suất hầu hết kỳ hạn chủ chốt khác đều giảm so với cuối tuần trước đó như: kỳ hạn 1 tuần giảm 1,22 điểm %, kỳ hạn 2 tuần giảm 0,84 điểm %; kỳ hạn 1 tháng giảm 0,12 điểm %.
Lãi suất VND liên ngân hàng tăng mạnh trong tuần qua (Nguồn: SBV)
Ngoài sự lao dốc của lãi suất liên ngân hàng, thanh khoản hệ thống cũng phát tín hiệu dồi dào hơn khi kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) đã bị 'ế' trong 2 phiên giao dịch cuối tuần qua, đồng thời lượng tín phiếu trúng thầu đã tăng vọt. Kết quả, NHNN đã hút ròng 39.704 tỷ đồng từ thị trường trong tuần qua bằng kênh thị trường mở.
Khối lượng tín phiếu trúng thầu tăng mạnh trong phiên 31/5 (Nguồn: SBV)
Những diễn biến trên cho thấy sự thanh khoản hệ thống ngân hàng đã có những thay đổi nhanh chóng trong thời gian ngắn.
Trước đó, trong giai đoạn từ giữa tháng 5 đến đầu tuần qua, thanh khoản tiền Đồng của hệ thống ngân hàng có dấu hiệu thắt chặt sau khi NHNN liên tục bán ra lượng lớn USD để bình ổn tỷ giá, rút về lượng lớn tiền Đồng. Trong bối cảnh trên, liên tục trong hai phiên giao dịch 22/5 và 23/5 đã có lần lượt 9 thành viên và 8 thành viên thị trường tìm đến kênh hỗ trợ thanh khoản của nhà điều hành với khối lượng trúng thầu trên kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) lên tới 25.000 tỷ và 43.063 tỷ đồng – mức cao kỷ lục trong nhiều năm trở lại đây. Đáng chú ý, các ngân hàng đẩy mạnh vay nóng NHNN bất chấp lãi suất OMO đã được điểu chỉnh tăng từ 4,25%/năm lên 4,5%/năm từ phiên 22/5. Sự cộng hưởng của các yếu tố đã đẩy lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng trong phiên giao dịch 23/5 lên trên 5%/năm ở hầu hết các kỳ hạn – mức cao nhất trong 1 năm trở lại đây.
Sự hạ nhiệt nhanh chóng của lãi suất liên ngân hàng xuất hiện khi áp lực tỷ giá đã có dấu hiệu dịu lại trong tuần qua. Cụ thể, tỷ giá USD liên ngân hàng trong tuần qua đã hạ nhiệt, không còn sát giá trần của NHNN. Kết thúc phiên 31/5, tỷ giá liên ngân hàng đóng cửa tại 25.441 VND/USD, giảm 36 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.
Trên thị trường giao dịch giữa ngân hàng và người dân, các ngân hàng đã đồng loạt giảm giá mua USD khoảng 20 – 30 đồng trong tuần qua. Trong khi giá bán cũng giảm 3 đồng theo diễn biến của tỷ giá trung tâm.
Trong bối cảnh áp lực tỷ giá vẫn còn hiện hữu, giới phân tích cho rằng lãi suất liên ngân hàng khó có thể giảm sâu thêm. Thực tế, NHNN hiện vẫn thực hiện các đợt phát hành tín phiếu mới và lãi suất duy trì ở mức trên 4%. Điều này phát đi thông điệp rằng Nhà điều hành sẵn sàng đưa ra một mức suất đủ hấp dẫn để các ngân hàng dư thừa thanh khoản tìm đến kênh tín phiếu thay vì cho vay lãi suất thấp trên liên ngân hàng.
Với các ngân hàng cần nguồn hỗ trợ, NHNN sẵn sàng cho vay qua kênh OMO nhưng các nhà băng này phải chấp nhận mức lãi suất không rẻ và hiện duy trì ở mức 4,5%/năm.
Việc sử dụng song song hai công cụ tín phiếu và OMO nhằm phục vụ mục tiêu kép là vừa đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, đồng thời giảm sức ép lên tỷ giá thông qua việc duy trì một mặt bằng lãi suất VNĐ liên ngân hàng đủ hấp dẫn.