Chu kỳ kiểm định khí thải xe máy đã được tính toán kỹ
Bộ Giao thông vận tải mới đây đã ban hành Thông tư số 47, dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày đầu tiên của năm 2025, quy định cụ thể quy trình và thủ tục kiểm định khí thải cho xe mô tô và xe gắn máy.
Theo Thông tư, chu kỳ kiểm định khí thải được quy định như sau: xe dưới 5 năm sẽ được tự động cấp chứng nhận, xe từ 5 đến 12 năm kiểm định 24 tháng/lần, và xe trên 12 năm kiểm định 12 tháng/lần.
Như vậy, đối với các xe mô tô, xe gắn máy có thời gian tính từ năm sản xuất đến 5 năm, chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải.
Xe mô tô, xe gắn máy từ 5 năm đến 12 năm thì 24 tháng chủ xe phải mang đi kiểm định khí thải một lần. Xe trên 12 năm thì đều đặn 12 tháng kiểm định một lần.
Đối với xe mô tô, xe gắn máy quá cũ (thời gian sử dụng trên 12 năm), kết quả kiểm tra thực tế cho thấy tỷ lệ phát thải chất gây ô nhiễm tăng cao. Ảnh: VnMedia
Được biết, chu kỳ kiểm định này được Viện Khoa học và Công nghệ Giao thông vận tải dựa trên việc khảo sát và kiểm tra lượng khí thải của khoảng 20.000 phương tiện mô tô, xe gắn máy ở ba thành phố lớn là Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng.
Chu kỳ kiểm định này cũng được xây dựng dựa trên kết quả nghiên cứu và đánh giá thực tiễn, đồng thời tham khảo các phương pháp kiểm định khí thải hiệu quả từ các quốc gia khác như Thái Lan, Indonesia, Nhật Bản....
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc thiết lập chu kỳ kiểm định cố định sẽ góp phần nâng cao nhận thức của người dân về việc bảo dưỡng xe mô tô, xe gắn máy.
Bên cạnh đó, quy định chu kỳ kiểm định ngắn hơn cho những xe được sử dụng lâu năm sẽ thúc đẩy quá trình thay thế phương tiện cũ, góp phần vào việc bảo vệ môi trường không khí, nhất là ở khu vực đô thị, và giảm thiểu nguy cơ ùn tắc tại các điểm kiểm định khí thải.
Đây còn là giải pháp cơ bản nhằm chuẩn bị pháp lý, cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển các trung tâm kiểm định khí thải, chính sách nhằm giảm lượng xe cần kiểm định, rút ngắn thời gian kiểm định, và áp dụng các chuẩn mực khí thải và chu kỳ kiểm định phù hợp.
Các nước trong khu vực kiểm định khí thải xe máy thế nào?
Tại Indonesia, vào tháng 2 năm 2023, giá kiểm tra khí thải cho xe máy được ghi nhận là 40.000 Rupiah, tương đương với khoảng 2,5 đô la Mỹ.
Quy trình bắt đầu bằng việc kỹ thuật viên lắp đặt cảm biến vào ống xả để đo lường khí thải. Thông tin kiểm định được hiển thị số và kết nối với cơ sở dữ liệu khí thải của cơ quan quản lý.
Nếu kết quả nằm trong giới hạn cho phép, người sở hữu được cấp chứng nhận và có thể lưu thông trên đường. Ngược lại, chủ xe sẽ được khuyến nghị bảo dưỡng xe để giảm phát thải.
Kiểm định khí thải xe máy ở Indonesia. Ảnh: JP/Wulan Kusuma Wardhani
Ở Thái Lan, quốc gia có tỉ lệ sở hữu xe máy cao, xe trên 5 năm phải đi kiểm định khí thải. Xe máy có động cơ 150 cc tốn phí 100-300 baht (tương đương 3-9 đô la Mỹ), trong khi động cơ trên 150 cc có phí 300-1.000 baht (khoảng 9-29 đô la Mỹ).
Tại Nhật Bản, xe máy có dung tích 250 cc hoặc thấp hơn không yêu cầu kiểm định định kỳ. Xe trên 250 cc phải kiểm định sau 3 năm từ ngày sản xuất lần đầu và sau đó mỗi hai năm một lần. Kể từ năm 2020, xe máy tại Nhật Bản cần tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 5.
Tại Ấn Độ, xe máy và xe hai bánh phải đạt tiêu chuẩn khí thải để được cấp chứng chỉ PUC (Pollution Under Control). Nếu không có chứng chỉ PUC khi lưu thông, người lái xe sẽ bị phạt 1.000 rupee (khoảng 11,75 USD) cho lần vi phạm đầu tiên và 2.000 rupee (khoảng 23,5 USD) cho lần tái phạm.
Ở một số bang, như Mumbai, áp dụng mức phạt cao hơn, lên tới 10.000 rupee (khoảng 117,5 USD) và có thể tước giấy phép lái xe trong 3 tháng.Vi phạm này còn có thể dẫn đến án tù tối đa 6 tháng.
Thái Hà