Trong một bài phân tích mới đây của tờ CNBC , một nhóm công ty mới tại châu Á đang dự tính phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) ở Mỹ, nơi hoạt động niêm yết quốc tế từng chủ yếu do các công ty khởi nghiệp Trung Quốc thúc đẩy.
Hãng ô tô điện VinFast có trụ sở tại Việt Nam đã có bước đột phá mới khi niêm yết tại Mỹ vào tháng 8, thông qua SPAC. Bên cạnh đó, "kỳ lân" công nghệ Việt Nam VNG cũng đã nộp hồ sơ niêm yết trên Nasdaq. Các sản phẩm của VNG bao gồm trò chơi, công nghệ tài chính và phát nhạc trực tuyến.
VNG lưu ý trong bản cáo bạch rằng luật pháp Việt Nam không cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu hơn 49% cổ phần của một doanh nghiệp trong nước tuỳ lĩnh vực kinh doanh. Do đó, VNG đã thực hiện một kế hoạch tái cấu trúc, sử dụng công ty mẹ tại quần đảo Cayman để niêm yết tại Mỹ. Hiện chưa rõ khi nào VNG sẽ IPO.
Cũng theo CNBC , các công ty tìm kiếm khách hàng IPO tiềm năng cho biết họ đang đàm phán với nhiều công ty hơn ở Việt Nam và khu vực lân cận. Ông Drew Bernstein, đồng chủ tịch công ty kế toán MarcumAsia cho biết khi các công ty nội địa phát triển, khả năng phát triển của họ vượt xa khả năng cấp vốn của thị trường trong nước.
Ông Gary Dvorchak, Giám đốc điều hành Blueshirt Group - công ty tư vấn cho nhiều doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ, cho biết đã tổ chức một buổi hội thảo vào đầu năm nay, quy tụ từ 20 đến 30 công ty Việt Nam để bàn về lộ trình IPO tại Mỹ. Trong đó, có nhiều công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, chẳng hạn như thanh toán, trò chơi trực tuyến và thương mại điện tử.
“Điều này đi ngược với phần còn lại của châu Á, khi chỉ có một số doanh nghiệp Indonesia có nhu cầu trong khi Thái Lan không có một công ty nào. Do đó, nhiều công ty ở Việt Nam muốn IPO là một điều thực sự có ý nghĩa", ông Gary Dvorchak nói.
CNBC cũng cho biết đã liên hệ với khoảng hai chục công ty khởi nghiệp có trụ sở chính hoặc văn phòng lớn tại Việt Nam để hỏi về kế hoạch IPO tại Mỹ của họ. Hầu hết đều cho biết việc niêm yết vẫn còn rất xa vời, nhưng ghi nhận sự tăng trưởng nhanh chóng của các công ty khởi nghiệp địa phương trong 15 năm qua.
Ông Nguyễn An Nguyên, Giám đốc điều hành công ty khởi nghiệp fintech Trusting Social, cho biết vốn đầu tư vào các công ty khởi nghiệp Việt Nam đã tăng lên rất nhiều so với 10 năm trước. Ông nói thêm rằng hệ sinh thái khởi nghiệp ngày càng phát triển đã thu hút nhiều Việt kiều trở về quê hương, trong khi tăng trưởng kinh tế đã giúp mở rộng tiềm năng thị trường cho các doanh nghiệp trong nước.
ELSA, công ty sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giúp mọi người học tiếng Anh, có trụ sở tại Mỹ trong khi đồng sáng lập và CEO Văn Đinh Hồng Vũ đến từ Việt Nam. Cô cho biết nhờ sự thành công của Grab mà ngày càng có nhiều công ty Việt Nam bắt đầu nhìn xa hơn thị trường nội địa để hướng tới kinh doanh trong khu vực.
"Đối với ELSA, khi chúng tôi thành lập công ty, khát vọng luôn là một doanh nghiệp toàn cầu. Việc IPO tại Mỹ sẽ giúp Elsa đạt dấu ấn toàn cầu đó”, CEO của ELSA cho biết.
Theo dữ liệu của Renaissance Capital tính đến ngày 29/11, trong số 103 đợt IPO của Mỹ trong năm nay, có 10 đợt đến từ các công ty có trụ sở tại Đông Nam Á. Ông George Chan, trưởng bộ phận tư vấn IPO toàn cầu tại EY, kỳ vọng rất nhiều công ty từ Đông Nam Á sẽ IPO trong 12 đến 18 tháng tới và cũng có thể xem xét sàn giao dịch Hong Kong.
Còn ông Bernstein đồng chủ tịch công ty kế toán MarcumAsia cho biết xu hướng này không thay thế các đợt IPO của Trung Quốc tại Mỹ mà tạo ra những cơ hội mới. MarcumAsia đang mở rộng văn phòng tại Bắc Kinh, Thiên Tân, Quảng Châu và Thượng Hải, đồng thời mở văn phòng tại Hong Kong vào mùa thu này. Ông Bernstein cho biết MarcumAsia đã mở văn phòng tại Singapore vào tháng 5/2022 và hiện chưa có kế hoạch mở văn phòng khác ở Đông Nam Á.
Cuối cùng, thị trường IPO toàn cầu cần phải phục hồi trước khi các công ty đi đến động thái nghiêm túc. Bob McCooey, phó Chủ tịch của Nasdaq, cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại: "Có rất nhiều công ty từ Đông Nam Á đang đánh giá thị trường Mỹ”. Tuy nhiên, điều kiện thị trường đang trì hoãn kế hoạch niêm yết của họ sang nửa đầu năm tới.
