Theo báo cáo nội bộ, nhân viên tại Facebook lần đầu tiên nhận thấy vấn đề này vào tháng 10/2021 khi một làn sóng thông tin sai lệch đột ngột đổ lên News Feed. Thay vì giảm khả năng hiển thị của những tài khoản bị đánh dấu thường xuyên đăng thông tin sai lệch, News Feed lại lan truyền những bài đăng này đến nhiều khán giả hơn, với mức tăng cao đến 30% trên toàn cầu.
Do không tìm được gốc rễ của vấn đề, nhóm kỹ sư theo dõi làn sóng thông tin này nổi lên, hạ xuống rồi thỉnh thoảng xuất hiện cho đến khi vấn đề về xếp hạng nội dung được sửa ngày 11/3 vừa qua.
Điều tra nội bộ của Facebook cho thấy ngoài những bài đăng bị phía kiểm định thông tin độc lập đánh dấu là sai lệch, hệ thống của Facebook cũng không hoạt động đúng với mong đợi đối với nội dung bạo lực, khỏa thân và nội dung mà trước đó Facebook cho biết sẽ ngừng gợi ý cho người dùng.
Đại diện của tập đoàn mẹ Meta Joe Osborne đã xác nhận vấn đề này với The Verge và cho biết Facebook “phát hiện vấn đề không thống nhất trong hạ bậc thông tin”. Vấn đề kỹ thuật này lần đầu tiên xuất hiện năm 2019, nhưng chỉ có tác động đáng chú ý vào tháng 10/2021.
Theo ông Osborne, lỗi này “không có tác động đáng kể và dài hạn đối với các thước đo [của Facebook]” và không áp dụng đối với nội dung cần được xóa ngay.
Trong nhiều năm, Facebook đã tuyên bố rằng hệ thống “hạ bậc” (downranking) - giảm hiển thị và gợi ý nội dung đến người dùng - là giải pháp cải thiện chất lượng News Feed, đồng thời mở rộng lượng nội dung được kiểm định bằng hệ thống tự động. Tuy nhiên, dù “hạ bậc” đang ngày càng trở nên quan trọng, Facebook vẫn chưa minh bạch về tác động chính xác của hệ thống này đối với nội dung mà người dùng thấy được.
Năm 2018, CEO Facebook Mark Zuckerberg giải thích rằng hệ thống hạ bậc có tác dụng chống lại ham muốn thấy nội dung “giật gân và khiêu khích” của mọi người. Ông Zuckerberg lúc đó cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng dù chúng tôi vạch giới hạn đối với nội dung ở đâu đi nữa, mọi người sẽ xem và lan truyền nhiều hơn một bài đăng gần với giới hạn này, ngay cả khi họ nói rằng họ không thích nó.”
Hạ bậc không chỉ là giải pháp Facebook dùng để đối phó với nội dung gần vi phạm quy định của mình, mà còn đối với nội dung hệ thống AI của Facebook nghi là vi phạm quy định nhưng cho rằng cần con người đánh giá. Lãnh đạo Facebook cũng thường xuyên ca ngợi khả năng của hệ thống AI trong việc chủ động xóa những nội dung thù hận hay bạo lực.
Tùng Phong (Theo The Verge)
